Pusulanın Hikayesi

          

          Manyetizmaya ilişkin ilk bilgilerin yer aldığı İÖ 3 bin yıllarına ait Çin kaynaklarında düşmanın gittiği yönün tespiti için pusulanın kullanıldığı ve Hint Okyanusu’nda seyreden Çin gemilerinde pusuladan faydalanıldığı belirtilmekte; ünlü tarihçi Homeros Truva saldırmaya giden Yunan savaş gemilerinin yönlerini bulmak için bazı taşlar bulundurduğundan söz etmektedir. Bununla birlikte, ilk mıknatıs taşının İÖ 900’de Manisa’da bulunduğu ileri sürülmekte olup, Ganius Plinius Secundus (İÖ 23-79) tarafından aktarılan bir öyküde; Magnes adlı bir çobanın Manisa’da koyunlarını otlatırken etraftaki siyah renkli taşların sandaletindeki çivileri çektiğini gözlemlemesiyle bu yöreye Magneisa adının verildiği, manyet (mıknatıs) sözcüğünün de bu kökenden geldiği anlatılmaktadır.

 

Manisa'daki  Spil Dağı



           Mıknatıs taşına ilişkin ilk yazılı bilgiler ise Miletli Thales (İÖ 624-546) tarafından verilmiş, İS 121’de hazırlanan Choue Wen adlı Çince sözlükte de manyet sözcüğünün açıklaması yer almıştır.

  

        Pusula kullanımıyla ilgili bilgiler veren İngiliz din adamı Alexander Necham (1157-1217) ise bunun yeni bir buluş olmadığını ve belli bir zamandır kullanıldığı belirtmiş; Opus Maius adlı ünlü eseriyle tanınan Roger Bacon da mıknatıs taşının özellikleyle ilgili bilgiler vermiştir. Mıknatıs taşının iki kutbu olduğunu da 1269’da yazdığı Epistola Magnette adlı eserinde Petrus Peregrinus belirtmiştir.